234. rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja
03.05.2025
- Nikt chyba nie ma wątpliwości, że to jeden z symboli niepodległej Rzeczpospolitej. Konstytucja 3 Maja to nie tylko prawo, ona mówi nam o tym, co my - naród - uważamy za najistotniejsze, jakie są nasze ambicje i ideały. (...) Polskim priorytetem była i jest wolność - mówił wojewoda podlaski Jacek Brzozowski podczas wojewódzkich obchodów rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja, które odbyły się na Rynku Kościuszki w Białymstoku.
Uroczystości przed pomnikiem Marszałka Józefa Piłsudskiego, które organizowali wojewoda podlaski Jacek Brzozowski, marszałek województwa podlaskiego Łukasz Prokorym oraz prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski, zgromadziły wielu mieszkańców Białegostoku oraz gości z innych części Polski i świata.
Obecni byli przedstawiciele władz państwowych, samorządowych, administracji zespolonej, parlamentarzyści, kombatanci, żołnierze 18. Białostockiego Pułku Rozpoznawczego, 1. Podlaskiej Brygady Obrony Terytorialnej, Szwadron Kawalerii im. 10 Pułku Ułanów Litewskich oraz harcerze.
Konstytucja 3 Maja - nadal aktualna
Podczas uroczystości nie zabrakło przemówień, w których podkreślano znaczenie Konstytucji 3 Maja - pierwszej w Europie i drugiej na świecie po konstytucji Stanów Zjednoczonych. Wojewoda podlaski zaznaczył, że ten dokument mówi nam wiele również o czasach, w których dziś żyjemy.
Przypomniał np. ostatnie expose w Sejmie ministra spraw zagranicznych Radosława Sikorskiego w odniesieniu do Rosji, z którą porozumienie nie jest możliwe.
Naszym priorytetem, polskim priorytetem była i jest wolność, a Rosja gdzie indziej szukała i nadal szuka inspiracji do swoich zbrodniczych działań. Na temat tych różnic wiele znajdziemy w majowej konstytucji
- mówił wojewoda, podkreślając, że dzisiejszym priorytetem jest wzmacnianie sojuszy.
Tylko współpraca w ramach zjednoczonej Europy we współpracy ze Stanami Zjednoczonymi jest gwarantem naszej niezawisłości i suwerenności
- mówił. Wojewoda Jacek Brzozowski podkreślił, że uroczystość z okazji 3 Maja to także doskonała okazja do wyrażenia wdzięczności wszystkim, którzy dbają o bezpieczeństwo Polaków: przywołał żołnierzy Wojska Polskiego, funkcjonariuszy Straży Granicznej czy Policji, którzy strzegą granic, a także strażaków PSP i OSP, którzy przez 11 dni gasili pożar w Biebrzańskim Parku Narodowym.
Dziękuję za to, że stoicie na pierwszej linii walki o wartości, które są nam wszystkim tak bliskie – o wartości, które wciąż przynoszą nam natchnienie, a których istotę znajdujemy właśnie w zapisach Konstytucji 3 Maja
- zakończył.
Wspólne świętowanie
Podczas uroczystości wybrzmiały apel pamięci i salwa honorowa, a delegacje złożyły pod pomnikiem Marszałka Józefa Piłsudskiego kwiaty. Uczestnicy mogli podziwiać defiladę wojskową, która przemaszerowała przy dźwiękach Miejskiej Orkiestry Dętej Miasta Białegostoku. Mieszkańcy mogli otrzymać biało-czerwone flagi, kotyliony i słodycze.
Dodatkową atrakcją były żołnierska grochówka, stoiska służb mundurowych oraz koncert amerykańskiego bandu 1st Armored Division Band Fort Bliss.
W intencji Ojczyzny
Z okazji Święta Narodowego 3 Maja w Białymstoku odbywają się także nabożeństwa w intencji Ojczyzny.
Świętą Liturgię odprawiono w Katedrze pw. św. Mikołaja Cudotwórcy, a w katedrze pw. Wniebowzięcia NMP - mszę świętą pod przewodnictwem metropolity białostockiego abp. Józefa Guzdka. 5 maja o godz. 10:15 odbędzie się nabożeństwo w Kaplicy Ewangelicko-Augsburskiej, a wcześniej 2 maja - odbyła się modlitwa intencyjna w meczecie.
Pierwsza w Europie i druga na świecie
Konstytucja 3 Maja regulowała zasady funkcjonowania władz państwowych oraz prawa i obowiązki obywateli Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Dokument ten stał się symbolem tradycji niepodległościowych. Postanowienia ustawy zasadniczej ustanawiały trójpodział władzy oraz znosiły wolną elekcję i zasadę liberum veto.
W 1791 roku dzień 3 maja został uznany za święto Konstytucji 3 Maja. Po II wojnie światowej władze komunistyczne zastąpiły je obchodami święta 1 Maja, a w 1951 roku - zdelegalizowały. Po zmianie ustroju, od kwietnia 1990 roku, 3 Maja jest świętem narodowym.