Szczepienia ochronne w Polsce

Prowadzone na całym świecie powszechne programy szczepień pozwoliły wyeliminować niektóre choroby zakaźne i znacznie osłabić przebieg wielu innych. Coraz mniej osób umiera w wyniku np. krztuśca, gruźlicy, odry czy różyczki wrodzonej.

Informacje o tym, jakie szczepienia są realizowane w Polsce i kiedy należy je przyjmować, zawiera Program Szczepień Ochronnych (PSO), który jest publikowany corocznie w formie komunikatu Głównego Inspektora Sanitarnego w Dzienniku Urzędowym Ministra Zdrowia.

PSO zawiera szczegółowy schemat stosowania poszczególnych szczepionek oraz wskazania do szczepień obowiązkowych i zalecanych.

Kto określa, jakie szczepienia są obowiązkowe i zalecane?

Zalecenia do realizacji szczepień w Polsce przygotowuje:

Zespół ds. Szczepień Ochronnych przy Ministrze Zdrowia,
Rada Sanitarno-Epidemiologiczna przy Głównym Inspektorze Sanitarnym,
Rekomendacje wynikają z analizy krajowych danych o zachorowaniach na poszczególne choroby zakaźne i zakażenia.

Program Szczepień ochronnych:

zawiera informacje, przeciw jakim chorobom należy szczepić dzieci i dorosłych;
obejmuje schematy szczepień u dzieci i dorosłych, w szczególny sposób narażonych na zakażenie;
określa terminy i odstępy pomiędzy szczepieniami, rodzaje szczepionek i sposoby ich podania;
stanowi wytyczne dla lekarzy i innych pracowników medycznych, którzy realizują szczepienia; składa się z czterech części: Szczepienia obowiązkowe dzieci i młodzieży według wieku – kalendarz szczepień, Szczepienia zalecane, Informacje uzupełniające oraz Ogólne zasady przeprowadzania i organizacji szczepień

Program Szczepień Ochronnych składa się z czterech części:

I. Szczepienia obowiązkowe.

A. Szczepienia obowiązkowe dzieci i młodzieży według wieku – kalendarz szczepień.

A.1. Wariant szczepień z użyciem szczepionki wysokoskojarzonej (DTaP-IPV-Hib).

B. Szczepienia obowiązkowe osób narażonych w sposób szczególny na zakażenie w związku z przesłankami klinicznymi lub epidemiologicznymi.

C. Szczepienia poekspozycyjne.

II. Szczepienia zalecane

III. Informacje uzupełniające

IV .Ogólne zasady przeprowadzania i organizacji szczepień

Aktualny Program Szczepień Ochronnych na rok 2025 został ogłoszony 31 października 2024 r. w formie komunikatu Głównego Inspektora Sanitarnego.